De werken van de Peruaans-Franse kunstenaar Bryan Ley (1988) zaaien verwarring. Kijken we naar foto’s of iets anders? Met zijn keuze voor zwart-witte of monochrome schilderijen in acrylverf, en dag-nachtmodulaties creëert Ley schemerachtige mysteries. Geïnspireerd door onder meer online foto’s en plaatjes uit tijdschriften geeft hij een iconische lading aan zijn onderwerpen die hij verrassend omzet in nieuwe incarnaties en verzonnen portretten. Museum MORE brengt ruim 30 werken in deze eerste museale solotentoonstelling van Bryan Ley.
Te zien in de Tuinzaal van Museum MORE in Gorssel t/m 3 mei 2026.
paradox
Het eerste wat opvalt aan het werk van Bryan Ley is zijn sprankelende sprezzatura: het vermogen om technisch complexe schilderkunst moeiteloos te laten lijken. Zijn meesterschap zie je in de gedurfde plaatsing van zijn figuren, en in spannende wisselwerking tussen vormen. Het geeft zijn portretten zowel kracht als raadselachtigheid. Hoewel de onderliggende geometrie naar abstractie neigt, benadrukt Ley zelf dat het figuratieve portret zijn ‘obsessie’ blijft, het thema waar hij steeds opnieuw naar terugkeert.
Ondanks dat Leys werk realistisch overkomt, zijn zijn onderwerpen geen echte mensen. Het zijn zorgvuldig geconstrueerde ficties, samengesteld uit foto’s uit tijdschriften, kranten en het internet. De oorspronkelijke beelden zijn voor hem onbelangrijk: “Als ik ze exact zou reproduceren, zouden ze niet werken. Ik moet veel weghalen, veranderen, om tot de essentie te komen.” Zo ontstaat een paradox: portretten die hyperrealistisch aanvoelen, terwijl de afgebeelde figuren nooit hebben bestaan.
het vangen van licht
Die fictie weerspiegelt zijn eigen achtergrond. Geboren in Lima en geadopteerd door een Frans gezin, groeide Ley op in Limoges en keerde nooit terug naar Peru. “Ik weet alles over mijn biologische ouders,” zegt hij, “maar ik heb nooit de wens gehad om terug te gaan.” Zijn doeken weerspiegelen dat gevoel van verschuivende identiteit: dubbele afkomsten, hybride gezichten, figuren die noch het een noch het ander zijn. Hij verwelkomt die openheid: “Ik wil niet uitleggen of beperken hoe mensen de werken begrijpen.”
Hoewel zijn schilderijen vaak zwarte figuren tonen, wijst hij een politieke agenda van de hand: “De donkere huid vangt het licht beter, de reflecties zijn rijker. Mijn keuzes zijn esthetisch.” Tegelijkertijd erkent hij dat identiteit onvermijdelijk meespeelt: adoptie, adolescentie, het zoeken naar een plek. “Of je wilt of niet, alles wat je maakt is politiek… Dit werk gaat ook over de dood, over grotere existentiële vragen.”
Ontmaskering
Materialiteit speelt een sleutelrol. Ley zoekt buitenshuis naar goede lappen textiel en spant bedrukte stoffen op als drager. Hij laat bewust de zijkanten van zijn doek onbewerkt om de oorspronkelijke stof en dessin te ‘ontmaskeren’. Hij schildert dun zodat het patroon zichtbaar blijft als kleding, terwijl de gezichten in dikke lagen worden opgebouwd en ondoorzichtig aanwezig zijn. “Anders zou je niet merken dat het om textiel gaat.” Dit spel van illusie en onthulling versterkt de kunstmatigheid van zijn werk.
Leys praktijk is geworteld in traditie – een ambachtelijke kunstopleiding, werk in Parijse ateliers – maar gericht op vernieuwing. Hij erkent dat elk schilderij in zekere zin een zelfportret is: “Als dat niet zo was, zou het geen goed schilderij zijn.” Zo ontstaat een universum van verzonnen wezens, monumentaal en intrigerend.
Over Bryan Ley
Bryan Ley (1988) werd geboren in Peru en groeide op in het Franse Limoges. Hij studeerde aan de kunstacademie in Poitiers en later aan het gerenommeerde Van der Kelen-instituut voor toegepaste kunsten in Brussel, waar hij een bronzen medaille won. Inmiddels is zijn werk te zien in vele solo- en groepstentoonstellingen en ontving hij de hoogste schilderprijs van het Institut Culturel Bernard Magrez.
Gastconservator is Adrian Dannatt, in samenspraak met conservator Sito Rozema. Adrian Dannatt (1963) is een Britse schrijver, curator en verzamelaar. Hij woont en werkt afwisselend in New York, Londen en Parijs.
Bij de tentoonstelling verschijnt een geïllustreerd cahier van 48 pagina’s. Deze uitgave is in de museumshop verkrijgbaar voor €4,95.
All images ©Bryan Ley
