Dit voorjaar en deze zomer brengt Museum MORE een ode aan ons water. Samen met gastconservator Boudewijn Bakker organiseert MORE een tentoonstelling rondom dit thema. Met ongeveer vijftig schilderijen, tekeningen en prenten uit de afgelopen 120 jaar voert Aan ’t Water je langs zowel de aantrekkelijke als de omineuze aspecten van water in Nederland. Te zien in de Tuinzaal van Museum MORE van 23 maart t/m 8 september 2024
Boek Tegelijk met de tentoonstelling publiceert Uitgeverij Thoth het boek Aan ’t water: 100 watergedichten en 100 watergezichten.
Schrijver Tommy Wieringa leest 12 watergedichten voor van Nederlandse auteurs. Deze gedichten zijn te beluisteren in de tentoonstellingszaal. Beluister nu alvast Zomerwater van Maria Barnas.
Welvaart en waterwolf
Half Nederland ligt aan het water, omlijnd door meer dan 500 kilometer kust en de zee met haar brede armen. Maar ook in het binnenland is het water nooit ver weg: grote en kleine rivieren, kanalen, grachten, meren en vijvers. Het water voedt en verbindt, het brengt welvaart en plezier. Maar tegelijkertijd was hier eeuwenlang de vrees voor de ‘Waterwolf’. Tegenwoordig is door de groeiende zorg om milieu en klimaat het water zelfs bijna dagelijks in het nieuws.
Het Nederlandse water heeft vele gezichten, en ook elke kunstenaar heeft erop zijn of haar eigen blik. Deze tentoonstelling laat zien hoe verschillend die blik kan zijn, zelfs binnen één eeuw en binnen de grenzen van de figuratieve traditie. En het geeft een indruk van de rijkdom aan stijlen en opvattingen die elk op hun eigen manier recht doen aan de geziene werkelijkheid.
De moderne stad
Na 1900 werd de schilderkunst gedomineerd door spraakmakende en soms luidruchtige ‘ismen’. Iedere kunstenaar moest zich op een eigen manier tot die ismen verhouden. De waterschilders konden kiezen tussen het impressionisme en het expressionisme, het luminisme of de realistische traditie. Ook het kubisme en De Stijl waren niet weg te denken uit het artistieke universum.
Tussen 1920 en 1940 omarmden veel kunstenaars het ideaal van de Nieuwe Zakelijkheid met zijn nadruk op de moderne stad met zijn havens en grachten. Soms kozen ze met opzet een eenvoudige beeldtaal die ook een ongeoefend oog zou aanspreken. Daarnaast zijn er nog de ‘intimisten’, kunstenaars die het geheim achter de zichtbare dingen weerspiegeld zien in het alledaagse en onaanzienlijke.
Dom water. Beukt en striemt de pijlers van de brug die zwijgend schrap staat tegen overgave.
- Anna Enquist
Poëtische ode met Tommy Wieringa
Water is steeds in beweging en oneindig verscheiden van sfeer, vorm en kleur. Het bepaalt het aanzien van stad en land: de kust, de polders, de bruggen en veren, om maar te zwijgen van mens, dier en plant. Geen wonder dat niet alleen beeldend kunstenaars maar ook dichters in het Hollandse water steeds opnieuw hun inspiratie vonden. Ook van die gedeelde fascinatie laat Aan ‘t water iets zien en horen.
In de tentoonstellingszaal is de stem van schrijver Tommy Wieringa te beluisteren. Hij leest prachtige gedichten voor uit de afgelopen eeuw van Nederlandse auteurs die hun band met water verwoorden. Ervaar het werk van tientallen beeldend kunstenaars samen met dichtkunst van Maria Barnas, J.C. Bloem, Tom van Deel, Willem Hussem, Esther Jansma, Pierre Kemp, Rutger Kopland, Gerrit Krol, Hendrik Marsman, Paul van Ostaijen, Toon Tellegen en Hendrik van Teylingen.
Tommy Wieringa (1967) is een gelauwerd romancier en columnist. Hij schreef lovend ontvangen en bekroonde boeken zoals De heilige Rita, Dit zijn de namen, Caesarion en Joe Speedboot. Beluister nu alvast hoe Tommy Wieringa gedichten voorleest: Ik maakte een rivier van Toon Tellegen.
Kunstenaars
In de tentoonstelling is werk te zien van:
Herman Berserik, Jeanne Bieruma Oosting, Wim Bosma, Co Breman, Victor de Buth, Henk Chabot, Elsbeth Cochius, Theo van Doesburg, Rein Dool, Rein Draijer, Siemen Dijkstra, Ferdinand Erfmann, Edgar Fernhout, Marinus Fuit, Julie de Graag, Berend Groen, Niels Hamel, Johan van Hell, Dorian Hiethaar, Theo van Hoytema, Eduard Karsen, Herman Kruyder, Christiaan Kuitwaard, Louis van der Linden, Jan Mankes, Sal Meijer, Toon van de Muysenberg, Kasper Niehuis, Dirk Nijland, Wim Oepts, Bert Osinga, Marian Plug, Joanna Quispel, Wendelien Schönfeld, Louis Schrikkel, Wim Schuhmacher, Jan Sluijters, Dirk Smorenberg, Renie Spoelstra, Theo Stiphout, Maurice Sys, Jan Toorop, Emo Verkerk, Dirk Wiggers, Piet van Wijngaerdt en Christine van Zeegen.
Extra toelichting
Loop je in de tentoonstellingszaal en wil je meer informatie over de kunstwerken en de water-thema's? Kijk dan hier.
